"What we are to our inward vision, and what man appears to be sub speciae aeternitatis, can only be expressed by way
of myth. Myth is more individual and expresses life more precisely than does science."
Carl Gustav Jung

Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2015

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΓΟΤΘΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΝΑΩΝ


ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΓΟΤΘΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΝΑΩΝ
ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΡΟΜΟΣ, ΣΧΟΛΑΣΤΙΚΙΣΜΟΣ & ΑΡΡΩΣΤΟΣ ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΝΗΨΗ
Ιερομάρτυς Ιλαρίων Τρόϊτσκι


Από τα ταξίδια του στη Δύση μεταξύ 1908 και 1912, ως λαϊκός, ο άγιος Ιλαρίων γράφει προς φίλους κάποια γράμματα. Τα «γράμ­ματα» εκδίδονται από τον αρχιμανδρίτη Ιλαρίωνα το 1916. Στο τρίτο αυτό γράμμα περιγράφει την επίσκεψή του σε κάποιον διάσημο γοτθικό ναό. Σχολαστικισμός, ορθολογισμός, άρρωστος μυστικισμός είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του που δεν μπορούν να βοηθήσουν τον άνθρωπο στην αληθινή λατρεία του Θεού. Αυτά τα αντιδιαστέλλει προς τα χαρακτηριστικά των ορθοδόξων ναών που οδηγούν στη συγκέντρωση του νου, την κατάνυξη και την αληθινή προσευχή.
Αγαπητέ μου φίλε, μη σου περάσει από τον νου ότι το γράμμα αυτό θα είναι ολοκλη­ρωτικά αφιερωμένο στην περιγραφή του καθεδρικού ναού της Κολωνί­ας ή της ιστορίας του. Όχι. Αυτή τη φορά θα μου χρησιμεύσει μόνο ως σύμβολο της θρησκευτικής ευρωπαϊκής συνειδήσεως. Διάλεξα τον ναό αυτό για πολλές αιτίες. Από τους πολυάριθμους γοτθικούς καθεδρι­κούς ναούς που είδα, ο Καθεδρικός της Κολωνίας μου προκάλεσε την πιο καταπληκτική εντύπωση. Κάμποσες φορές τον επισκέφθηκα, τον θαύμασα απ’ έξω και απ’ όλες τις μεριές και για πολύ επιδόθηκα στην παρατήρηση των τόξων που έφθαναν στην κορυφή του ναού. Άλλους παλαιούς ναούς της Ευρώπης τους παρατήρησα γρήγορα σαν ιστορι­κά μνημεία, τους επισκέφθηκα με την ψυχρή προσοχή του τουρίστα, ο οποίος πρέπει να δει όλα τα αξιοθέατα. Εκεί κυριευόταν η ψυχή από κάποιο κύμα Ιστορικών αναμνήσεων και ονειροπολήσεων. Θύμιζαν βα­σιλιάδες, ιππότες και τουρνουά των ευγενών. Αυτό όμως δεν συνέβαινε με τον καθεδρικό της Κολωνίας. Αυτός με προσείλκυε κοντά του με μια δύναμη ακατανόητη.

Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2015

«Ζούμε την εποχή του εξτρεμισμού»

«Ζούμε την εποχή του εξτρεμισμού»

O καθηγητής Αραβοϊσλαμικής Ιστορίας του ΑΠΘ, Χάσαν Μπαντάουι*, για τα γεγονότα του Παρισιού και την τρομοκρατία
Από την Άλκηστη Γεωργίου
Αρχικά κάντε μου το δικό σας σχόλιο για τα τελευταία τραγικά γεγονότα στο Παρίσι. Ποιες ήταν οι πρώτες σκέψεις;
Δεν μπορούσα να το πιστέψω, ειλικρινά. Πρόκειται για ένα γεγονός που σόκαρε με την βαρβαρότητά του. Ιδίως επειδή έλαβε χώρα στο πολυπολιτισμικό Παρίσι, μια πόλη με τεράστια εμπειρία στη συνύπαρξη διαφορετικών πολιτισμών συγκριτικά με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες: Στη Γαλλία ζουν 5,5 εκατομμύρια μουσουλμάνοι, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς -γεννημένοι και μεγαλωμένοι εκεί. Είναι τρελό το να συμβαίνουν μέσα στην καρδιά της Ευρώπης τέτοια πράγματα. Οι πρώτες σκέψεις φυσικά είναι ότι άσκηση βίας και ανθρώπινη αξία δεν πάνε μαζί, αυτό είναι αυτονόητο. Η βία εκφράζει ένα πολύ καθυστερημένο στάδιο στην εξελεγκτική πορεία του ανθρώπου. Και ζώντας στον 21ο αιώνα είναι πολύ μεγάλη ανοησία να υιοθετούμε κάτι που είναι δοκιμασμένα αποτυχημένο.
Τι φταίει κατά τη γνώμη σας για το γεγονός ότι νέοι άνθρωποι, μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς που μεγάλωσαν και πήγαν σχολείο στο Παρίσι, ασπάζονται τον θρησκευτικό εξτρεμισμό;
Όταν φτάσει κανείς σε βαθμό να καταστρέψει τη δική του τη ζωή καταστρέφοντας συνειδητά τη ζωή του συνανθρώπου του σημαίνει ότι έχει απόλυτα αδιέξοδα μπροστά του και ότι βρίσκεται σε νοητική συσκότιση.

Τετάρτη 21 Ιανουαρίου 2015

Πυθαγόρας ο … πολιτευόμενος

Πυθαγόρας ο … πολιτευόμενος

Συνέντευξη του πανεπιστημιακού Σταύρου Παπασταυρίδη* που δημοσιεύθηκε στην ΗΜΕΡΗΣΙΑ/ΠΡΙΣΜΑ (15-16 Μαΐου 1999)
Συμφωνείτε με την άποψη των πυθαγορείων πως τα πάντα στη φύση είναι αριθμοί;
Ήταν μια τολμηρή εικασία, στην οποία – στα μέτρα της εποχής – υπήρχαν και μεταφυσικά στοιχεία.
Εκείνη την εποχή, σίγουρα δεν ήταν κάτι για το οποίο υπήρχαν πολλές ενδείξεις. Φαίνεται, όμως, ότι οι πυθαγόρειοι δικαιώνονται, καθώς αυξάνουν οι περιοχές του επιστητού που «μαθηματικοποιούνται». Ας μην ξεχνάμε ότι έζησαν σε μια περίοδο κατά την οποία η γεωμετρία δεν είχε μπει σε μια τάξη.
Οι πυθαγόρειοι, όμως, δεν αρκέστηκαν να εκφράσουν το περιβάλλον με τα μαθηματικά, αλλά προσέδωσαν στους αριθμούς μια θεϊκή υπόσταση.
«Είμαστε όλοι κληρωτοί της εποχής μας», που λέει και ο Σεφέρης και οι πυθαγόρειοι δεν αποτελούν εξαίρεση. Ζούσαν σε μια εποχή όπου υπήρχε το μυστήριο του Θείου. Κυριαρχούσε η αντίληψη ότι υπήρχαν υπερ-υλικά πράγματα, των οποίων η πραγματικότητα είναι μια αντανάκλαση ή ένα προϊόν κατώτερης ποιότητας. Στον Πλάτωνα η άποψη αυτή εμφανίζεται περισσότερο εξελιγμένη.